Bối rối khi chọn lối vào đời

Em là học sinh lớp 12, em đang trong trạng thái rất bối rối vì chưa xác định được ngôi trường mong muốn và hướng nghề nghiệp tương lai. Trong khi đó, gia đình em lại có định hướng cho em vào một ngành mà bản thân em không thích và không phù hợp với em một chút nào. Em phải làm thế nào ạ? Học sinh nữ, lớp 12.

Bên cạnh đó, em có thể sử dụng kỹ thuật hồi tưởng để nhớ về những khó khăn, thuận lợi của nghề từ câu chuyện mà các chuyên gia đã từng đến trường chia sẻ trong khung giờ hướng nghiệp. Hình dung về công việc, môi trường làm việc ở những nơi em đã được tham quan, trải nghiệm trong quá trình học để xem mình có thích, có phù hợp không…

Nếu những gì được học, được trải nghiệm ở trường chưa đủ để tìm ra công việc mình muốn làm trong tương lai, em có thể tìm đến những người trong nghề. Chuẩn bị tất cả các câu hỏi, những điều mình băn khoăn để tìm câu trả lời từ các bậc tiền bối. Những chia sẻ cụ thể của họ hẳn cũng có giá trị nhất định để em hiểu rõ hơn về thực tế công việc. Từ việc đối chiếu giữa thông tin về nghề với các yếu tố cốt lõi như sở thích, tính cách, năng lực, giá trị nghề nghiệp, hẳn em đã có thể liệt kê được danh sách các nghề mình ưu tiên?

Ở bước thứ hai, em lưu ý đến các thông tin liên quan đến nhu cầu xã hội về nghề, các dự báo và khuynh hướng phát triển của từng nghề trong tương lai. Nếu nghề mình thích, mình hợp nhất lại đang có khuynh hướng giảm thiểu hoặc biến mất trong 10 – 15 năm nữa do robot hoặc công nghệ AI… thay thế, thì phương án tiếp theo sẽ là lựa chọn phù hợp hơn, phải không cô gái?

Theo cách này, nhiều bạn đã thu hẹp được danh sách các nghề mình lựa chọn để thực hiện bước tiếp theo: Chọn ra tối đa 3 nghề theo thứ tự ưu tiên và tìm hiểu về những trường có đào tạo các nghề đó. Một số bạn vào các group review trường đại học, hoặc tham gia một đội nhóm những sinh viên tiềm năng của trường đại học đó trên Facebook để có thêm thông tin tham khảo cho mình. Em cân nhắc việc này cô gái nhé.

Khi tìm hiểu, mọi người thường chú ý đến các thông tin liên quan đến điểm đầu vào, các môn học và lộ trình học tập, kinh phí, cũng như đầu ra của từng trường. Nếu một trường có hầu hết các yếu tố trên tốt thì điểm đầu vào thường rất cao. Đối chiếu với kết quả học tập của bản thân và thấy việc đăng ký vào trường đó có rủi ro lớn cho mình. Giải pháp mà nhiều bạn lựa chọn đó là loại trừ trường này. Tương tự như thế, nếu học phí quá cao so với điều kiện gia đình thì cũng cần cân nhắc để tìm ra phương án khả thi hơn.

Với lộ trình tìm hiểu thông tin như trên, cô tin em sẽ có được quyết định phù hợp cho mình. Khi đó, em chủ động trò chuyện cùng bố mẹ, luôn bình tĩnh ngay cả khi bố mẹ chưa đồng tình để có cơ hội nói rằng: em hiểu sự định hướng của bố mẹ luôn xuất phát từ tình yêu thương, sự lo lắng dành cho em, và em thực sự biết ơn, trân trọng điều đó. Nhưng, hướng đi ấy không phù hợp với em. Giải thích rõ vì sao không phù hợp và phân tích con đường em chọn dựa trên cơ sở dẫn dắt em đi đến quyết định. Chắc hẳn với những căn cứ xác đáng, lập luận hợp lý, em hoàn toàn có thể thuyết phục được bố mẹ mình.

Cô gái ạ, hành trình phía trước vẫn là những cơ hội để khám phá, trải nghiệm và thích ứng. Một Fschooler như em hoàn toàn có đủ bản lĩnh để thích ứng với bất kỳ điều gì diễn ra trong tương lai. Để vững tin hơn, hãy đem theo bên mình câu nói của Frank Tyger: “Làm điều bạn thích là tự do. Thích điều bạn làm là hạnh phúc”, cô gái nhé!
Chúc em sẽ luôn hạnh phúc trên con đường phía trước!